Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản của nước ta bình quân khoảng 15 tỉ USD/năm, nhưng theo Bộ Công Thương, gần đây các mặt hàng nông sản nhập khẩu diện không được khuyến khích nhập như rau-củ-quả lại đang có xu hướng tăng lên.

Trong số này, rau-củ-quả từ Trung Quốc chiếm khoảng 70% kim ngạch nhập khẩu của ngành hàng này. Rau- củ-quả Việt Nam đang dần thua trên sân nhà bởi giá cả và mẫu mã.

Theo cam kết khi tham gia Hiệp định khu vực thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc, hầu hết các mặt hàng rau, quả tươi từ Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam được hưởng thuế suất nhập khẩu 0%. Bên cạnh đó, rau-củ-quả tươi cũng là mặt hàng thuộc diện không phải chịu thuế giá trị gia tăng.

Trong khi đó, nông sản trong nước vẫn ở trong tình trạng sản xuất manh mún, tiêu thụ nhỏ lẻ, người dân tự xoay xở trong việc canh tác, đưa đi tiêu thụ, chưa hình thành khâu phân phối hiệu quả nên hàng trong nước - nhất là các sản phẩm rau-củ-quả sản xuất theo phương pháp an toàn - trở nên yếu thế.

Ông Trần Văn Hợt - Chủ nhiệm Hợp tác xã rau an toàn Ngã Ba Giồng (TP.HCM) - cho biết: “Hiện các loại rau an toàn mà hợp tác xã sản xuất đảm bảo tiêu chuẩn Viet Gap, tuân thủ các yêu cầu, tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn cho NTD. Để đảm bảo được điều này, chắc chắn giá thành sản phẩm sẽ phải cao hơn so với các sản phẩm sản xuất có sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, chất kích thích tăng trưởng... Do giá thành cao, việc tiêu thụ sẽ càng khó đưa đến các chợ như những sản phẩm khác, mà hiện chủ yếu chỉ có thể phân phối qua kênh siêu thị”.

Không những không chịu thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, việc quản lý chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm khi nhập khẩu rau-củ-quả Trung Quốc cũng khá thông thoáng. Bác sĩ Trần Văn Ký cho biết: “Thời gian qua, mặc dù các cơ quan chức năng có tiến hành kiểm tra lấy mẫu một số loại nông sản nhập khẩu và đã phát hiện một số sản phẩm có kết quả vượt mức cho phép về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Tuy nhiên, các kết quả này cũng chỉ để nắm tình hình, chứ không giải quyết được gì”.

Theo ông Ký, cần hỗ trợ, xây dựng mạng lưới phân phối cho các nhà sản xuất rau-củ-quả an toàn để sản phẩm này được đưa đến NTD dễ dàng, với chi phí thấp nhất để có thể hạ giá các sản phẩm rau-củ-quả an toàn hiện nay giảm nhiều hơn.